Novi trendovi u građevinarstvu: Fokus na ugrađenom ugljeniku

U oktobru ove godine, australijska država Novi Južni Wales (NSW) uvodi novu Politiku o Planiranju Održivih Građevina koja će postaviti jasne zahteve za merenje i smanjenje ugrađenog ugljenika u građevinskim projektima.

Ova inicijativa deo je šireg napora Australije da se preusmeri na građevinski sektor sa niskim emisijama ugljenika i stvori održivu budućnost.

Profesor docent Philip Oldfield, vođa Škole za Građevinarstvo na Univerzitetu Novi Južni Wales, ističe da svaka nova građevina donosi sa sobom određeni ugljenični otisak.

Ovaj otisak može biti značajan, s’ obzirom na često intenzivnu upotrebu materijala sa visokim sadržajem ugljenika.

Ipak, uprkos izazovima, obaveza da se obezbedi zdravo, udobno i održivo okruženje ostaje nepromenjena.

Ugrađeni ugljenik predstavlja emisije gasova staklene bašte koje proizilaze iz čitavog životnog ciklusa građevine – od njenog stvaranja, održavanja, pa sve do konačnog rušenja.

Ovo uključuje emisije vezane za ekstrakciju materijala, proces izgradnje i eventualno rušenje.

Ovaj koncept se razlikuje od “operativnog ugljenika”, koji se odnosi na emisije tokom svakodnevnog korišćenja zgrade, kao što su klimatizacija, grejanje, osvetljenje i električni uređaji.

Građevinski sektor u Australiji odgovoran je za impresivnih 18,1% nacionalnih emisija CO2, što čini više od 90 miliona tona godišnje.

Pre dvadeset godina, veći fokus bio je na operativnim emisijama (oko 80%), dok su emisije ugrađenog ugljenika bile zanemarivane.

Međutim, kako su građevine postajale energetski efikasnije, a merenje ugrađenog ugljenika postalo tačnije, ova dinamika se promenila.

Svetsko veće za Zelene Zgrade (WGBC) postavilo je ambiciozne ciljeve.

Cilj je da se do 2030. postigne smanjenje od najmanje 40% ugrađenog ugljenika u svim novim građevinama, infrastrukturi i projektima renoviranja.

Krajnji cilj je postizanje “neto nulta emisija ugrađenog ugljenika” do 2050. godine.

Ovo znači da će se ključni naglasak usmeriti na smanjenje ugrađenog ugljenika u izgradnji.

Izazov smanjenja ugrađenog ugljenika postaje kompleksniji u kontekstu rastuće svetske populacije i ubrzanog urbanizacije.

Svake godine, ekvivalent građevina veličine čitavog Japana niče širom sveta, što rezultira masovnom upotrebom betona i čelika – materijala sa visokim sadržajem ugljenika.

Pitanje je kako uskladiti rast potreba društva sa smanjenjem ekološkog otiska građevinskog sektora.

Borba protiv ugrađenog ugljenika u građevinarstvu zahteva promene u pristupu:

Prilagodljivo Korišćenje Resursa: Maksimizacija upotrebe postojećih građevinskih resursa, umesto nepotrebne izgradnje novih objekata.

Manji Građevinski Projekti: Smanjenje veličine građevinskih objekata i smanjenje upotrebe materijala.

Upotreba Niskougljeničnih Materijala: Zameniti visokougljenične materijale, kao što su čelik i beton, niskougljeničnim alternativama, kao što su drvo i biomaterijali.

Dematerijalizacija: Smanjenje upotrebe materijala u svim fazama građevinske izgradnje.

Promena fokusa ka smanjenju ugrađenog ugljenika u građevinarstvu ključna je za postizanje ciljeva održivosti i zaštite životne sredine.

Građevinski sektor igra ključnu ulogu u smanjenju globalnih emisija CO2 i oblikovanju održivije budućnosti.