Ljudske emisije su sedam puta povećale živu u atmosferi
U revolucionarnom istraživanju koje su sproveli istraživači sa Harvard škole inženjeringa i primenjenih nauka Džon A. Paulson, otkriveno je da su ljudske aktivnosti značajno povećale prisustvo potencijalno toksičnog žive u Zemljinoj atmosferi.
Prema njihovim saznanjima, od početka moderne ere oko 1500. godine n.e., ljudski izduvni gasi su uzrokovali sedmostruki porast nivoa žive u atmosferi.
Pod vođstvom Elsi M. Sunderland, istaknute stručnjakinje za ekološku hemiju i nauke o Zemlji, tim je osmislio inovativnu metodu za precizno procenjivanje godišnjeg ispuštanja žive iz vulkana, koji su najveći prirodni izvor ovog elementa.
Koristeći tu procenu, zajedno sa sofisticiranim računarskim modelom, istraživači su rekonstruisali nivoe atmosferske žive pre nego što su ljudi uticali na nju.
Njihovi proračuni sugeriraju da je pre ljudskih intervencija atmosfera sadržavala prosečno oko 580 megagrama žive.
Međutim, prema istraživanjima nezavisnih istraživača koja su analizirala atmosferska merenja, atmosferski rezervoar žive je porastao na otprilike 4.000 megagrama do 2015. godine – gotovo sedam puta više nego što je prirodno stanje koje je procenjeno u ovom istraživanju.
Nagli porast atmosferske žive uglavnom se pripisuje ljudskim aktivnostima, uključujući emisije iz termoelektrana na ugalj, spaljivanje otpada, industrijske procese i rudarenje.
Živa, posebno u metiliranom obliku, poznata je kao snažan neurotoksin koji se akumulira u ribama i drugim organizmima, predstavljajući značajan rizik po ljudsko zdravlje.
Kako ističe Elsi M. Sunderland, stariji autor istraživanja – Razumevanje prirodnog ciklusa žive vođenog vulkanskim emisijama postavlja osnovne ciljeve za politike usmerene na smanjenje emisija žive i omogućava nam da razumemo puni uticaj ljudskih aktivnosti na životnu sredinu –
Studija, koja je objavljena u časopisu “Geophysical Research Letters”, suočila se sa jedinstvenim izazovom u merenju atmosferske žive zbog njenog vrlo malog prisustva.
U kubičnom metru vazduha postoji samo trag količine žive, što je čini praktično neotkrivom putem satelita.
Da bi prevazišli ovu prepreku, istraživači su koristili sumpor-dioksid, glavnu komponentu vulkanskih emisija, kao zamenu za merenje žive.
Sumpor-dioksid, za razliku od žive, lako se može detektovati pomoću satelitske tehnologije.
Benjamin Geyman, doktorant na Harvardu i prvi autor istraživanja, objašnjava – Korišćenje sumpor-dioksida kao zamene za živu omogućava nam da razumemo gde i kada se vulkanske emisije žive dešavaju –
Istraživači su koristili odnos žive prema sumpor-dioksidu koji su primetili u gasnim stubovima vulkana kako bi rekonstruisali emisije žive iz vulkanskih erupcija.
Zatim su pomoću GEOS-Chem modela atmosfere simulirali kretanje žive iz tih vulkanskih događaja širom sveta.
Studija je otkrila da, iako se živa širi u atmosferi i može putovati velike udaljenosti od izvora, vulkanske emisije direktno doprinose samo malom procentu koncentracija žive na nivou tla u većini regiona sveta.
Međutim, u određenim područjima, poput Južne Amerike, Mediterana i Pacifičkog Vatrenog prstena, nivoi vulkanskih emisija žive mogu otežati praćenje emisija uzrokovanih ljudskim aktivnostima.
Razumevanje geografskih varijacija prirodnih vulkanskih uticaja ključno je za procenu uticaja ljudskih aktivnosti na dugoročne trendove žive u okolini, uključujući njeno prisustvo u ribama, vazduhu i okeanu.
Ovo istraživanje pruža dragocene uvide u interakciju između prirodnih i antropogenih faktora koji utiču na nivoe žive na našoj planeti, osvetljujući kompleksnu dinamiku ovog važnog ekološkog problema.