Svetlosno zagađenje u Hrvatskoj ugrožava ekosistem i zdravlje građana

Svetlosno zagađenje u Hrvatskoj predstavlja ozbiljan izazov s ozbiljnim posledicama.

Ovaj problem negativno utiče na okolinu, ugrožava zdravlje ljudi i životinja, a javna rasveta igra ključnu ulogu u njegovom širenju.

Noćno nebo iznad Zagreba sjaji svetlije nego što bi trebalo, čak i više od mnogo većih evropskih i svetskih gradova.

Istaknuti astronom Korado Korlević istraživanjima je potvrdio da je svetlosno zagađenje u Zagrebu izrazito ozbiljno i veće nego u gradovima poput Beča, Budimpešte i Hong Konga, pa čak i od blještavih američkih gradova kao što je Las Vegas.

Takva svetlost ima nesagledive posledice na okolinu i zdravlje.

Korlević naglašava kako svetlosno zagađenje ozbiljno ugrožava opservatorije i astronomsku istraživanja.

Pored toga, negativno utiče na ljudsko zdravlje, izazivajući promene u telesnoj temperaturi, krvnom pritisku, srčanom ritmu i hormonskoj ravnoteži.

Svetlosno zagađenje poremeti prirodni ciklus svetlosti i tame, što utiče na cirkadijalni ritam kod ljudi i drugih živih bića.

Takođe, ovakva zagađenost može dovesti do smanjenja populacije pojedinih biljnih i životinjskih vrsta.

Na primer, slepi miševi, koji se hrane insektima na osvetljenim mestima, postaju lakši plen za grabljivice kao što su sove zbog prekomerne svetlosti.

Hrvatska je pre četiri godine donela novi Zakon o svetlosnom zagađenju, ali njegova puna primena započela je tek u februaru ove godine nakon usvajanja ključnih uredbi.

Ovim zakonom propisan je rok od 12 meseci za donošenje Plana osvetljenja od strane lokalnih samouprava.

Plan osvetljenja definiše kako i gde se svetlo koristi u skladu s namenom površina, usklađujući ga s prostornim planom.

Međutim, rok za donošenje ovog plana ističe za samo četiri meseca.

Nakon donošenja Planova osvetljenja, gradovi i opštine imaju čak 11 godina da usklade svoje spoljno osvetljenje sa zakonom.

Situacija je već alarmantna, a hitne mere i edukacija o svetlosnoj ekologiji postaju neophodne kako bi se smanjilo svetlosno zagađenje i zaštitila okolina, zdravlje ljudi i očuvala biološka raznolikost.